Hiệp Hòa có 39,6km đê cấp III tả Cầu, đi qua 11 xã của huyện. Tuyến đê chạy qua các làng cổ ven sông, người dân sinh sống từ lâu đời cho nên rất dễ phát sinh việc xây dựng các công trình, nhà cửa vi phạm hành lang bảo vệ đê, ảnh hưởng đến nhiệm vụ phòng chống thiên tai. Do tuyến đê Sông Cầu đi qua các làng xóm của huyện Hiệp Hòa đã có từ lâu đời, nên tình trạng người dân xây nhà, công trình lấn chiếm hành lang đê diễn ra tương đối phức tạp và phổ biến trong những năm trước đây. Bên cạnh đó, trên địa bàn huyện còn có 32 điểm tập kết, kinh doanh cát, sỏi ven đê; trong đó, có 18 hộ đã có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư; có 14 hộ chưa có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư. Các trường hợp này sử dụng hành lang đê làm nơi tập kết, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi…. là nơi tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây mất an toàn hành lang bảo vệ đê.

Nhiều tuyến đê trước đây nhỏ hẹp, xuống cấp.

Xác định công tác Phòng chống thiên tai là nhiệm vụ quan trọng, trong đó việc xử lý các vi phạm về đê điều và giải tỏa  các công trình, nhà cửa vi phạm hành lang đê, bảo vệ đê là nhiệm vụ trọng tâm. Hằng năm, Huyện ủy, UBND huyện Hiệp Hòa đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo; kiện toàn, bổ sung thành viên Ban chỉ đạo xử lý vi phạm pháp luật về đê điều; phân công nhiệm vụ cho từng thành viên; xây dựng Kế hoạch xử lý đối với từng trường hợp cụ thể; tổ chức cho Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND các xã ký cam kết với Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, đê điều, khoáng sản, môi trường, trong đó yêu cầu Bí thư, Chủ tịch UBND các xã phải đi kiểm tra thực tế ít nhất 1 lần/tuần; không để tình trạng vi phạm mới trong hành lang bảo vệ đê điều, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các tuyến đê trên địa bàn huyện.

UBND huyện ban hành kế hoạch xử lý, giải tỏa các trường hợp vi phạm Luật Đê điều; xác định rõ các các trường hợp vi phạm phải giải tỏa là: Nhà cửa, công trình phụ, lều quán, xây tường rào, biển quảng cáo; bãi ven sông tự san lấp chứa phế liệu, vật liệu xây dựng, bãi chứa cát sỏi không nằm trong quy hoạch… Qua đó bảo vệ an toàn hệ thống đê, hành lang đê, khả năng tiêu thoát lũ ở lòng sông, bãi ven sông, tạo thuận lợi cho công tác phòng chống thiên tai.

Từ năm 2022 đến nay, UBND huyện đã chỉ đạo xử lý 29/29 trường hợp vi phạm; trong đó, tuyên truyền tự giải tỏa 25 trường hợp; lập hồ sơ xử phạt hành chính, cưỡng chế, yêu cầu dừng hoạt động 4 trường hợp. Huyện đã chỉ đạo hướng dẫn các hộ kinh doanh cát sỏi ven sông hoàn tất các thủ tục về đất đai, bến thủy nội địa, bảo vệ môi trường… để các hộ đủ điều kiện kinh doanh theo quy định. Đối với các bến, bãi không có trong quy hoạch, không có chấp thuận chủ trương đầu tư, huyện đã giải tỏa xong 11/14 trường hợp; 3 trường hợp còn lại huyện phấn đấu xử lý, giải tỏa xong trước 30/6/2023. Các trường hợp giải tỏa xong, huyện giao nhiệm vụ trực tiếp cho Chủ tịch UBND các xã quản lý, chịu trách nhiệm nếu để tái lấn chiếm.

Cùng với việc xử lý vi phạm đê điều, huyện Hiệp Hòa đã chủ động dành nguồn kinh phí từ ngân sách của địa phương để gia cố, sửa chữa mặt đê các đoạn, tuyến xuống cấp, ảnh hưởng đến an toàn mặt đê. Riêng năm 2022, huyện đã dành nguồn kinh phí của địa phương chủ động đầu tư cứng hóa bê tông mặt đê tả Cầu đoạn đi qua xã Hợp Thịnh có chiều dài hơn 1,5km với kinh phí gần 8 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, huyện đã tích cực giải tỏa hành lang đê, xây dựng tuyến đê kiểu mẫu đi qua các làng cổ, các điểm dân cư hiện hữu. Trước đây tuyến đê đi qua các thôn: Cẩm Xuyên, Cẩm Hoàng, xã Xuân Cẩm; Hương Ninh, xã Hợp Thịnh chỉ có chiều rộng 4- 5m, hầu hết các hộ dân đã làm nhà và các công trình kiên cố, đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Với cách làm sáng tạo, quyết liệt, huyện đã thành lập các tổ công tác để đôn đốc, kiểm tra, tháo gỡ khó khăn; giao nhiệm vụ cho các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể ở những nơi giải tỏa; yêu cầu cán bộ, đảng viên gương mẫu tiên phong, thực hiện vận động 100% hộ dân hiến đất, mở rộng mặt đê. Sau hơn 1 tháng tập trung cao công tác tuyên truyền, vận động, gần 600 hộ đã tự giác tháo dỡ công trình gồm: nhà ở, mái hiên, cổng, tường rào, công trình phụ, hiến hơn 6 nghìn m2 đất, ước tính 130 tỷ đồng, giải phóng xong 5,1km mặt đê bàn giao cho đơn vị thi công rải nhựa áp phan có chiều rộng từ 11- 12m.

Từ thực tiễn công tác giải tỏa công trình, nhà cửa trong hành lang bảo vệ đê điều, đảm bảo an toàn chống lũ trên địa bàn huyện thời gian qua, cho thấy quyết tâm chính trị cao trong lãnh đạo, chỉ đạo và gắn trách nhiệm người đứng đầu thông qua ký cam kết, kiểm điểm, đôn đốc; cùng sự vào vào cuộc tích cực của MTTQ và các đoàn thể chính trị- xã hội trong việc tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, ý thức chủ động cho người dân trong việc chấp hành quy định và tự giác tháo dỡ công trình vi phạm…

Tiến Hùng