Với cái tên gần gũi, thân thương như hương đồng, gió nội, “Hương Lúa” là tên gọi của câu lạc bộ (CLB) thơ ca của xã Thanh Hải, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Thành lập từ tháng 9 năm 2003. Vừa tròn 12 năm, trải nhiều thăng trầm, cũng như cây lúa qua những kỳ gió mưa, hạn hán, lụt lội, nhưng vẫn xây bông nặng hạt.
Chủ nhiệm CLB là ông Đình Dương, một người tuổi cao, gắn bó với phong trào văn nghệ địa phương từ những năm 70 của thế kỷ trước. Nay với tuổi 83, chân không còn khoẻ, mắt dẫu không còn tinh, nhưng lòng nhiệt huyết với thơ ca thì vẫn tràn đầy. Ông thành lập CLB Thơ – ca để quy tụ được nhiều người, nhiều tài năng của xã ở các độ tuổi khác nhau. Một mình ông với chiếc xe đạp, dong duổi khắp trong và ngoài huyện, giao lưu, học hỏi cách xây dựng và hoạt động CLB.
Bắt đầu từ một nhóm người yêu thích, thơ, ca nhạc, ông Dương đứng ra quy tụ, ngày đầu thành lập ngay tại sân khuôn viên của gia đình. Nay, CLB đã có gần 30 hội viên, tham gia đủ các thể loại ca, múa, nhạc. Đặc biệt đội nhạc dân tộc của CLB hiện nay là một trong ba đội nhạc mạnh trong huyện còn được duy trì và chơi nhạc đệm hát các làn điệu dân ca, chèo và cải lương. Các nhạc công như Đường Quang Quý, Lê Xuân Đủ, Vũ Cẩn, Hoàng Bá Minh, Cao Vân Kiều và Nguyễn Văn Minh; gồm đàn tam, đàn nguyệt, nhị, hồ, sáo, trống và một cây ghi ta điện. Các giọng ca như Phương Mai, Thu Đông và giọng đọc thơ Thái Chiển…Trong 12 năm, CLB đã “trình làng” cả thảy 7 tập thơ.
Hàng tháng, CLB sinh hoạt thường xuyên và đột xuất, chuẩn bị tập luyện cho các buổi giao lưu trong và ngoài huyện. Mỗi năm, CLB tổ chức gặp mặt, giao lưu một lần với các CLB trong huyện và huyện bạn. Lần gặp mặt năm nay, được sự tài trợ, ủng hộ của một số doanh nghiệp, bạn bè và hội viên nên số khách mời rộng rãi hơn, nhiều CLB tham gia hơn, với nội dung giao lưu cũng rộng hơn: thơ, ca, múa, nhạc. Vì vậy, không khí thật sôi nổi, cuốn hút và hấp dẫn. Với sự góp mặt của 6 CLB của huyện bạn Lục Nam, 9/14 CLB của huyện Lục Ngạn và hai đội nghệ thuật của hai thôn Trại Na và Kiên Thành đã làm cho không khí giao lưu sôi động chừng không muốn dứt. Những làn điệu quan họ hoà với chèo truyền thống, kết hợp với các khúc ca, điệu then đặt lời mới đan xen cùng vũ khúc sôi động của CLB Thanh niên xung phong của huyện Lục Nam, cả hội trường vỗ tay cùng hát theo và kết thúc là bài Như có Bác Hồ trong ngày vui Đại thắng.
Được chứng kiến không khí thơ ca, múa, nhạc của buổi giao lưu, có lẽ cách tổ chức, hoạt động sẽ giúp cho nhiều CLB khác rút kinh nghiệm để đẩy lên một bước về cách tổ chức cũng như nội dung giao lưu được phong phú, cuốn hút, tránh được sự nhàm chán hiện có ở một số CLB đang bị khô cứng trong thể hiện. Và cái được nhất cho phong trào là cách tập hợp quần chúng để tuyên truyền chủ trương, chính sách bằng thơ ca, văn nghệ tổng hợp, vừa làm cho đời sống tinh thần của nhân dân lành mạnh, phong phú, thêm yêu cuộc sống và chuyển hoá thành sự phát triển kinh tế, làm giầu cho gia đình, quê hương, đất nước…Nhìn ở góc độ văn nghệ quần chúng đạt hiệu quả như vậy, ai đó đang nghĩ là “Việt Nam đang lạm phát về thơ” thì “hơi bị”… lo xa. Vậy thì, các nhà thơ xin hãy cứ lo phần sáng tác của nhà thơ, còn các tâm hồn thơ nông dân như “Hương Lúa” và các CLB thơ hiện nay họ đều làm thơ (hoặc văn vần) đi chăng nữa nhưng họ đi được vào nhiều ngóc ngách của cuộc sống, về nhiều lĩnh vực phục vụ nhiệm vụ chính trị và tự vui với nhau thì cứ để và chỉ có thể là quần chúng gánh vác sự nghiệp này. Vấn đề là ở chỗ: công tác quản lý, chỉ đạo của cơ quan chức năng có cập được với phong trào và cho nó đúng hướng hay không mà thôi. Cũng như phong trào cách mạng của nhân dân do Đảng ta lãnh đạo đã được tổng kết bằng “chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, vững chắc và toàn thắng”. Tương tự như thế, cũng từ đây, thơ ca đã cho “Hương Lúa” và thơ của các CLB cùng với sự hình thành và phát triển của các CLB thơ, vẫn tiếp tục bay cao, bay xa.

Ông Đình Dương, Chủ nhiệm CLB thơ Hương Lúa phát biểu tại buổi giao lưu.

Tiết mục quan họ Khách đến chơi nhà của CLB dân ca Thanh Giang, xã Trù Hựu.

Hát then của đội nghệ thuật thôn Trại Na, xã Thanh Hải.

Tiết mục Năm anh em trên một chiếc xe tăng của CLB TNXP huyện Lục Nam.

Đại diện các CLB hát vang bài Như có Bác Hồ trong ngày vui Đại Thắng và chụp ảnh lưu niệm với CLB thơ Hương lúa.
Bá Đạt- 169. Minh Khai, thị trấn Chũ, Lục Ngạn BG